MEDIACJA jest alternatywnym, w stosunku do postępowania sądowego, sposobem rozwiązywania różnego rodzaju sporów, także takich, które mają miejsce w rodzinie lub w relacjach sąsiedzkich. Umożliwia ona osobom zaangażowanym w konflikt porozumienie się przy wsparciu bezstronnego i neutralnego mediatora oraz uregulowanie kwestii spornych w drodze ugody. Jeśli jedna ze stron wystąpi do sądu o zatwierdzenie ugody zawartej przy udziale mediatora i nadanie jej klauzuli wykonalności, to ugoda taka będzie miała moc wyroku sądowego i będzie mogła zostać wyegzekwowana przez komornika. Mediacja może również skończyć się porozumieniem, które nie przybierze formy pisemnej ugody, ale o ile będzie respektowane przez strony, to będzie pomocne w całkowitym lub częściowym rozwiązaniu konfliktu.
MEDIATOR pomaga stronom w zdefiniowaniu kwestii spornych, określeniu ich potrzeb i interesów oraz porozumieniu się w zakresie warunków ugody. Jednocześnie jednak mediator nie może rozstrzygnąć sporu za strony lub dla stron. Mediator jedynie pomaga znaleźć stronom najlepsze rozwiązanie ich sporu, dbając jednocześnie o zachowanie ich równorzędnej pozycji w trakcie rozmów. Ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji pozyskanych od stron w toku mediacji.
Mediacja opiera się zatem na czterech podstawowych zasadach:
- Dobrowolność (udział w mediacji wymaga zgody obu stron)
- Poufność (informacje z mediacji nie mogą być przekazywane innym osobom lub instytucjom)
- Bezstronność (mediator nie wspiera żadnej ze stron, dba o zachowanie ich równorzędności)
- Neutralność (mediator pozostaje neutralny wobec przedmiotu sporu, nie narzuca własnych rozwiązań)
Mediacja może być prowadzona w takich sprawach jak: warunki opieki nad dziećmi, a także chorymi lub starszymi członkami rodziny, zasady partycypowania rodziców w kosztach utrzymania dzieci lub dzieci w kosztach utrzymania starszych rodziców, zasady korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania, warunki rozwodu lub separacji, podział majątku wspólnego, alimenty i wiele innych kwestii spornych, które mogą być rozstrzygane na drodze sądowej.
Postępowanie mediacyjnej jest wszczynane na wniosek jednej ze stron sporu oraz za zgodą drugiej strony lub na zgodny wniosek obu stron. Może ono być wszczęte zarówno na etapie przedsądowym, jak również wówczas, gdy postępowanie sądowe jest w toku.
Postępowanie mediacyjne rozpoczyna się od tzw. posiedzeń wstępnych (informacyjnych) mediatora z każdą ze stron osobno. W trakcie tych spotkań mediator przedstawia stronom zasady mediacji oraz zapoznaje je z procedurą mediacyjną. Następnie jeśli obie strony wyrażą zgodę na udział w mediacji, mediator organizuje posiedzenie wspólne stron, podczas którego strony mają możliwość poznania swoich potrzeb i oczekiwań, zdefiniowania kwestii spornych oraz przedstawienia propozycji ich rozwiązania. Mediacja może obejmować jedno takie posiedzenie lub nawet kilka, w zależności od potrzeb stron i przebiegu rozmów.
Mediacja ma wiele zalet, które czynią ją atrakcyjną alternatywą w porównaniu z długotrwałym i kosztownym postępowaniem sądowym. Przede wszystkim pozwala ona na szybsze i tańsze rozwiązanie sporu przez strony, które mogą dojść do porozumienia już podczas pierwszego wspólnego posiedzenia mediacyjnego. Każda ze stron ma rzeczywisty wpływ na sposób rozwiązania sporu oraz na treść porozumienia. Rozstrzygnięcie sporu nie jest więc im narzucane, tak jak to ma miejsce w przypadku rozstrzygnięcia sądowego. Mediacja jest również dla stron mniej stresująca niż postępowanie sądowe, a ponadto pozwala wysłuchać drugiej strony, spojrzeć na spór z jej perspektywy, zrozumieć przyczyny i konsekwencje własnego zachowania. Co najważniejsze jednak, mediacja zmienia nastawienie stron do istniejącego między nimi konfliktu, ukierunkowuje je nie na walkę, lecz na współdziałanie mające na celu rozwiązanie wspólnego problemu.
Mieszkańcy Gminy Wielka Wieś mogą skorzystać z pomocy mediatora w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej. Osoby zainteresowane zapraszamy do kontaktu z Ośrodkiem, gdzie można umówić się na spotkanie z mediatorem. Udział w mediacji jest bezpłatny.
Monika Florczak- Wątor prawnik/mediator